Frederik van Eeden

"Ik zal u iets (...) vertellen. Het heeft veel van een sprookje, mijn verhaal, maar het is toch alles werkelijk gebeurd. Zodra gij het niet meer gelooft, moet ge niet verder lezen, want dan schrijf ik niet voor u."

Als je in een nieuwe straat gaat wonen, dan moet die straat ook een naam krijgen. Daar heeft Almere een straatnaamcommissie voor in het leven geroepen. De motivatie van de straatnamencommissie was dat filosofen en sociologen bij een vernieuwend project als Oosterwold als "straatnaamgevers" zouden passen. Op zich best een sympathiek idee. In de zomer had de vorige gebiedsregisseur Esther had aangegeven dat initiatiefnemers hun voorkeur konden aangegeven; wij hebben toen een voorkeur voor de naam van Norbert Elias laten vallen. In november vernamen we bij de eerste stukken van de vergunning de aan onze wijk toegekende straatnaam: Robert Fruinweg. 

We kenden Robert Fruin niet en vernamen dat hij de eerste wetenschappelijke geschiedschrijver was. En eerlijk gezegd 'bekt' Robert Fruin ook niet zo lekker. Maar goed, vastgesteld is vastgesteld, dachten we; daar zal wel niets aan veranderen. En eerlijk gezegd: de vergunningprocedure had ons (ook mentaal) behoorlijk uitgeput.

We vroegen de nieuwe gebiedsregisseur Ivonne hoe het was gegaan. Zij beantwoorde dat de Norbert Eliasweg al vergeven was voor een andere locatie. Jammer, omdat wij al maanden tevoor onze voorkeur hadden gemeld. Even later nam de secretaris van de straatnaamcommissie de moeite om in een email toe te lichten hoe zij tot de namenlijst en selectie van Robert Fruin waren gekomen.

We oriënteerden ons wat verder op Robert Fruin en ontdekten dat hij naast geschiedschrijver een liberaal politicus was in de lijn van Thorbecke, maar dat hij er ook weinig democratische opvattingen op nahield.  Algemeen stemrecht vond hij bijvoorbeeld een slecht idee. Begeleid met de connotatie 'jammer, jammer' stuurden we dat als reactie naar de straatnaamcommissie.

De secretaris nodigde ons in een volgende bericht (tot onze verbazing, wij hadden daarop niet meer gerekend) uit om alternatieven voor te stellen. Omdat wij nog de enige in onze wijk met een vergunningsaanvraag en overeenkomst waren, zou de commissie verandering van naam nog kunnen overwegen. We snappen dat een naamsverandering niet zomaar kan als de gemeente via andere overeenkomsten aan een toekenning gebonden zit.

We stuurden in per ommegaande post (de vergunning moest binnenkort worden verzonden) een lijstje toe met namen van mensen die ons aanspreken als 'sociale vernieuwers', met een korte toelichtingen erbij.

Ons voorstel in volgorde van onze voorkeur is alsvolgt:
1. Frederik van Eeden weg (of straat)  Frederik van Eeden was niet alleen een schrijver (die in het tweede boek van de Kleine Johannes een visioen beschrijft over een toekomstige parkachtige woonwijk). Hij heeft ook een sociaal experiment gestart dat hij Walden noemde, waarin hij een nieuwe manier van samenleven in praktijk wilde brengen. (Hij schreef ook ‘mijne ervaringen op sociologisch gebied in 1907).
2. Henri Thoreau weg (of straat), die in het boek Walden verslag doet van zijn experiment om zelfvoorzienend te leven. Hij was daarmee ook een inspiratiebron voor velen (waaronder Frederik van Eeden) om naar nieuwe vormen van samenleven en zelfvoorziening te streven.
3. Bertolt Brecht weg (of straat) duitse schrijver met verregaande invloed op ethiek en maatschappijkritiek. Voorvechter van niet-elitaire kunst.
4. Michel Foucault weg (of straat), franse socioloog en filosoof die in zijn studies over verandering in disciplinering en macht van instituties grote invloed heeft gehad in onze manier van kijken naar historie van organiseren van samenleven.
5. Jean Jacques Rousseau, franse filosoof, pedagoog met grote invloed ook op politiek. Hij schreef o.a. Het Maatschappelijk Verdrag, dat nog invloed heeft op Universele verklaring van rechten van de mens. In de pedagogiek was hij een pionier voor vrije natuurlijke opvoeding.
6. Hundertwasser weg (Voornaam Friedensreich lijkt ons niet geschikt) Schilder, architect en toegepast socioloog, beschreef het zgn. ‘vensterrecht’ en zelf vormgeven van directe woonomgeving, en pionier in organische architectuur.

Dat was een ruime week voordat we de vergunning konden verwachten. Die kwam. vreugde, met toch een teleurstelling. Want in de vergunning staat: Robert Fruinweg 6 en 12. Maar de blijdschap over de vergunning was zo groot, dat we het naast ons neerleggen. Toch sturen we in de kerstvakantie nog een mailtje: moeten we nog een besluit verwachten of gaan we bordjes bestellen?

Ondertussen is Loes druk met de petitie over de eigen straatnaamcommissie. Zou dat beweging in het stadhuis veroorzaken?

Tot onze grote verbazing krijgen we vandaag een email bericht: "we hebben de eerste naam van jullie lijst de Frederik van Eedenweg, gekozen om toe te kennen aan jullie straat in plaats van de Robert Fruinweg." Wow!!

Ondertussen begrijpen wij dat de straatnaamcommissie ook met vertegenwoordigers die de petitie hebben ondertekend in gesprek willen gaan. Dat lijkt ons een mooie stap. 

Frederik van Eedenweg: klinkt ons als muziek in de oren! En we waarderen dat de gemeente zich heeft opengesteld voor onze voorkeuren. Hopelijk vinden ook al onze toekomstige buren deze gedaantewisseling een verbetering. 

We hopen de naam Frederik van Eeden eer aan te doen en net als in zijn sociale experiment Walden een bijzondere plaats voor natuur en cultuur te laten ontstaan.

Bovenal heeft Frederik van Eeden met zijn boek De Kleine Johannes generaties lezers leren dromen. Zo begint het:"Ik zal u iets van de kleine Johannes vertellen. Het heeft veel van een sprookje, mijn verhaal, maar het is toch alles werkelijk gebeurd. Zodra gij het niet meer geloof, moet ge niet verder lezen, want dan schrijf ik niet voor u."

 

 

 

primi sui motori con e-max.it