De abrupte en schrikbarende prijsverhoging voor de grond in Oosterwold baart niet alleen zorgen voor mensen die nu in de overgangsperiode getracteerd worden op een prijsverhoging van 75 procent, en ook niet alleen voor mensen die nu moeten afhaken omdat hun project niet meer haalbaar wordt.
Het roept ook vragen op hoe wij met z'n allen de kwaliteit van Oosterwold in de toekomst kunnen bewaren. Het is zeker te verwachten dat initiatiefnemers genoegen zullen nemen met kleinere kavels. Dan mag je in je vergunning minder vierkante meters bouwen. Maar het staat mensen grotendeels vrij om vergunningsvrij hun woning uit te breiden met bijvoorbeeld een uitbouw en schuur. Als dat de enige mogelijkheid is om jouw project te realiseren, dan zullen meer mensen hiervan gebruik gaan maken. Geef ze ongelijk. Het gevolg zal zijn dat Oosterwold in een hogere dichtheid bebouwd zal gaan worden. Het is nu langs een aantal wegen in Oosterwold al zo, dat bijna de helft van de strekkende lengte langs de weg in beslag wordt genomen door bebouwing. Is dat dan de landelijke, groene ontwikkeling die we met z'n allen voorstaan, en die de Oosterwoldorganisatie uitdraagt in haar Public Relations?
En blijft er nog ruimte over om stadslandbouw te doen? Als er veel kleine kavels komen, dan worden die grotendeels in beslag genomen door de roodkavel, erf, privé tuin en de publieke omloopbaarheid. Daar komt ook nog eens de waterberging bij. Waar blijft de stadslandbouw?
Nu zijn de meeste wijken ontwikkeld tegen de bosranden en met een aantal grotere kavels met veel publieke ruimte. In de toekomst zullen er steeds meer wijken komen, die niet gebruik kunnen maken van die extra publieke ruimte. Die wijken zullen niet ruim aanvoelen.
De taxateur die in zijn wijsheid heeft bedacht dat die grondprijze
n vijfenzeventig procent moeten stijgen, heeft zich ongetwijfeld gebaseerd op de paar woningen in Oosterwold die afgelopen jaar zijn verkocht. Maar er is nog geen kavel verkocht, waarin de eigenaar in staat is geweest om de functie van stadslandbouw en publiek toegankelijk groen tot volwaardige landschappelijke functie heeft ontwikkeld. En, hoe veelbelovend Oosterwold ook is, deze functie van landschappelijke kwaliteit schiet gewoon nog tekort. Wat moeten we met z'n allen doen, om te zorgen dat Oosterwold in de toekomst ook een regio is, waar mensen graag willen komen? Waar je je hondje gewoon kunt uitlaten over de omloopbare zones langs alle kavels, Waar voldoende luwte is als het hard waait. Waar kinderen kunnen spelen, ook buiten je eigen tuin. Waar iets te zien is van stadslandbouw, niet alleen om te produceren, maar ook om het landschap de moeite waard te maken.
Het lijkt mij belangrijk, dat alle betrokkenen: bewoners en initiatiefnemers, maar ook gemeente Almere, de Oosterwold organisatie en het Rijksvastgoedbedrijf zich gaan buigen over deze vragen. En vervolgens ook, wat de enorme prijsverhoging gaat doen met de te verwachten ontwikkelingen in Oosterwold.
Is het niet te verwachten, dat projectontwikkelaars hierop gaan inspelen, door meer ontzorgingsprojecten aan te bieden voor elitaire prijzen?
Oosterwold is meer dan het bouwen van een villa op goedkope grond. Dat weten met name de zelfbouwers als geen ander. Het kost je een paar jaar van je leven, en het is nooit klaar. Niet alleen als last, maar ook als noodzaak om de kwaliteit van leven in Oosterwold permanent zelf vorm te geven.
Is dat ook meegerekend, wanneer de Oosterwoldorganisatie toelicht, dat alle kosten om het project te realiseren zijn afgetrokken van de prijs om tot een nieuwe taxatie te komen? Tellen ze mijn drie jaar als zelfbouwvakker mee.
Als de kwaliteit van de landschapsontwikkeling in de knel raakt, en als 
Oosterwold niet meer toegankelijk wordt voor mensen met een beperkte beurs, dan is de politiek aan zet, om deze problemen aan te kaarten. Hoe kan het dat in delen van Nederland de grondprijs over de kop gaat, terwijl de economie en de lonen in Nederland zich marginaal ontwikkelen. Dat getuigt van speculatie waaraan de overheid naar hartelust meedoet. Maar die ontwikkeling is niet gratis. Net zoals in Amsterdam de grondspeculatie leidt tot investeringen van hit-and-run investeerders voor AirBnB en andere ongewenste uitwassen, zo zal deze ontwikkeling ook leiden tot een verandering in Oosterwold.
Minder publieke ruimte, minder landbouw, meer projectontwikkelaars, meer vergunningsvrij bijbouwen, minder omloopbaarheid, minder zelfbouwers, minder culturele diversiteit, minder bereidheid om met je kruiwagen de kuilen in de weg te dichten. 
Met het verspreiden van dit slechte nieuws roeren zich als eerste de benadeelden die net buiten de overgangsregeling vallen. Die pleiten voor een bredere overgangsregeling. Maar ik maak mij ook en juist zorgen over die volgende initiatiefnemers die hun project moeten aanpassen aan deze nieuwe tarieven.
Het Rijksvastgoedbedrijf verschuilt zich achter het argument dat zij marktconforme prijzen moeten rekenen. Maar er is geen markt voor de ontwikkeling van kwaliteit van leven in Oosterwold. Dat vraagt vooral een inzet van iedereen en velen die er nog niet eens wonen. Die ook niet tot uitdrukking komt in taxaties. Want die taxateur ziet niet de kwaliteit van het Landschap die er nog niet is. Die nog moet komen.
De lage prijzen bij de eerste stappen van Oosterwold maken de organische ontwikkeling mogelijk. Wanneer doelgroepen worden uitgesloten en prijsontwikkelingen leiden tot een andere manier van bouwen en landschapsontwikkeling, dan levert deze prijsverhoging wel degelijk een verandering van de spelregels van Oosterwold. Zonder dat hiervoor aan de politiek een mening wordt gevraagd. Laat deze droom van Landschap van initiatieven niet over aan de marktwerking. Nog steeds toont de website MaakOosterwold.nl beelden van Oosterwold als een groene oase met veel ruimte. Is dat nog een reële verwachting? Om te spreken in termen van de Film De Spelers van Oosterwold: we hebben misschien één speler over het hoofd gezien: de taxateur in opdracht van de speculant..... De verkopende partij neemt hierbij geen enkele verantwoordelijkheid en risico voor de negatieve gevolgen die dit zal hebben. Dat is geen eerlijke marktwerking. Laten we hopen dat ook in de toekomst de bewoners in staat worden gesteld om de kwaliteit van het landschap te vormen en te dragen.
